Τετάρτη 24 Αυγούστου 2011

για την ανώτατη εκπαίδευση


Ομιλία του βουλευτή Αχαϊας της Δημοκρατικής Αριστεράς, Νίκου Τσούκαλη, κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας για την ανώτατη εκπαίδευση

E-mailΕκτύπωσηPDF
Η Δημοκρατική Αριστερά ανταποκρίθηκε αμέσως στην πρόσκληση την οποία απηύθυνε το Υπουργείο Παιδείας προς όλα τα Κόμματα, προκειμένου να συμμετάσχει στη Διακομματική Επιτροπή.
Βεβαίως, συμμετείχαμε γιατί ως Κόμμα που εκφράζει το διαχρονικό ρεύμα της ανανεωτικής Αριστεράς, είχαμε ένα προνόμιο, είχαμε ένα πλεονέκτημα. Είχαμε ένα προσχέδιο νόμου, το οποίο ως Κόμμα το είχαμε καταθέσει κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου της κ. Γιαννάκου. Ήταν το σχέδιο νόμου, το προσχέδιο το δικό μας του αείμνηστου Λευτέρη Παπαγιαννάκη, το οποίο θεωρούσαμε ότι πραγματικά ανταποκρινόταν στο σύγχρονο πανεπιστήμιο.
Στην πρώτη συνεδρίαση πράγματι συμμετείχα εγώ. Συμμετείχαμε ως Δημοκρατική Αριστερά, γιατί θεωρούσαμε, είχαμε αποδεχθεί τις προτάσεις τότε του Υπουργείου ως βάση συζήτησης. Αυτό είναι κρίσιμο για το χώρο το δικό μας.
Συμμετείχαμε, λοιπόν, σε αυτήν τη διαδικασία. Ολοκληρώθηκε αυτή η διαδικασία. Φθάσαμε στη συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου. Καταθέσαμε κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην Επιτροπή εξασέλιδο υπόμνημα παρεμβάσεων, οι οποίες πόρω απείχαν από την παραδοσιακή και γνωστή θέση και –αν θέλετε- και από το λεξιλόγιο της Αριστεράς. Έννοιες και θεσμοί ταμπού για την Αριστερά για εμάς ήταν στοιχεία του γενικότερου προβληματισμού μας.
Επιμένουμε ακόμα και αυτή τη στιγμή ότι δεν έγινε ουσιαστικός διάλογος,. Γιατί τον ουσιαστικό διάλογο τον εννοούμε ως μία διαδικασία η οποία οδηγεί κάπου, δηλαδή ουσιαστικά ότι κατανοείς και δείχνεις με τη συμπεριφορά σου ότι όταν συνομιλείς με τον άλλο, αξιολογείς τις προτάσεις του και απορρίπτεις ή αποδέχεσαι με συγκεκριμένη αιτιολογία. Η εκτίμησή μας είναι ότι κάτι τέτοιο, δυστυχώς, δεν έγινε και γι’ αυτό ακριβώς λέμε ότι δεν έγινε ουσιαστικός διάλογος.
Κυρία Υπουργέ, παρακολουθήσαμε με πολύ μεγάλη προσοχή την τοποθέτηση της κυρίας Διαμαντοπούλου το πρωί. Υπέπεσε σε ένα σοβαρό μεθοδολογικό λάθος, το οποίο δεν πείθει. Ενώ, δηλαδή, διεκτραγώδησε την κατάσταση που επικρατεί στο ελληνικό πανεπιστήμιο πάνω σε πραγματική βάση, με περιστατικά τα οποία προσωπικά θα μπορούσα να τα εμπλουτίσω αναφέροντας και άλλα –και οικογενειοκρατίες και διασπάθιση δημόσιου χρήματος και μία εξεζητημένη αποκοπή των πανεπιστημίων από τις τοπικές κοινωνίες- χρησιμοποίησε αυτήν την αποτίμηση ως αιτιολογική βάση για να μας αποδείξει ότι οι προτάσεις, τις οποίες καταθέτει και περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο, είναι οι ορθές.
Από πού προκύπτει ότι οι προτάσεις τις οποίες κατέθεσε είναι οι σωστές; Γιατί να μην είναι κάτι άλλο και όχι αυτά τα οποία ανέφερε η κυρία Διαμαντοπούλου;
Ο Πρόεδρός μας κατέθεσε με πολλή σαφήνεια ποιες είναι οι δικές μας θέσεις, όσον αφορά τις αρχές που πρέπει να διέπουν τη σύγχρονη ανώτατη εκπαίδευση. Όμως, όποια άποψη και να έχουμε, κάποιες σταθερές που πρέπει να διέπουν την ανώτατη εκπαίδευση και γενικότερα την παιδεία δεν μπορούν να παραμεριστούν.
Είχα την τύχη να είμαι φοιτητής του αείμνηστου Αριστόβουλου Μάνεση και συζητούσαμε πάρα πολύ σοβαρά αυτά τα θέματα σε μία μεταβατική περίοδο, πολύ θερμή και πολύ ενδιαφέρουσα, την περίοδο εκείνη που ψηφίστηκε και ο νόμος του 1982. Ο Αριστόβουλος Μάνεσης συνήθιζε να μας αναφέρει και στα μαθήματά του το γνωστό ορισμό, από το 1958, του Παπανούτσου όσον αφορά την εκπαίδευση, την παιδεία. «Η παιδεία», έλεγε ο Παπανούτσος, «είναι η λειτουργία με σκοπό να ενταχθεί ο νέος άνθρωπος σε ένα ιστορικά καθορισμένο πνευματικό και οικονομικό σύστημα».
Ως Δημοκρατική Αριστερά, περιμέναμε να υπάρξει πλήρης εξειδίκευση ως προς το τι σημαίνει σήμερα «πνευματικό και οικονομικό σύστημα», με σκοπό να υπερκεραστούν αγκυλώσεις και καρκινώματα, αν θέλετε, που ζούμε σήμερα, γιατί θεωρούμε ότι η ανώτατη εκπαίδευση και γενικότερα η εκπαίδευση στη χώρα πρέπει να είναι ο μοχλός της ανάπτυξης.
Ξέρετε, έχουμε και κάποιες παραδόσεις εδώ, σ’ αυτή τη χώρα. Ακούσαμε τον κύριο Πρωθυπουργό. Ξέρετε τι μου θύμισε η τοποθέτησή του; Από την τοποθέτησή του έλειπε η έννοια του ανθρωπισμού, του ανθρώπου. Μου θύμισε πάρα πολύ αγορά, δηλαδή πώς να προσαρμοστούμε στις αγορές, πώς να ετοιμάσουμε επιστήμονες που να ανταποκριθούν στις αγορές!
Αυτό δεν είναι το προνόμιο, δεν είναι η ιστορική παράδοση της χώρας. Έπρεπε να μας απαντήσει ο κύριος Πρωθυπουργός τι πρέπει να κάνουμε τους εξήντα, εκατό χιλιάδες νέους επιστήμονες, που ξενητεύονται! Πρέπει να τους κρατήσουμε στη χώρα! Βγάζουμε επιστήμονες οι οποίοι διαπρέπουν στο εξωτερικό! Ποιες είναι οι προτάσεις να τους κρατήσουμε; Αυτό δεν το ακούσαμε! Αυτή είναι η μεγάλη μας αγωνία!
Η Δημοκρατική Αριστερά προσήλθε και κατέθεσε συγκεκριμένες θέσεις όσον αφορά το διφυές σύστημα διοίκησης των πανεπιστημίων. Ναι, αποδεχθήκαμε το Συμβούλιο! Το αποδεχθήκαμε με συγκεκριμένο περιεχόμενο και όχι μ’ αυτό το περιεχόμενο που εσείς αναφέρετε! Το δεχθήκαμε με το περιεχόμενο να εγκρίνει τον προϋπολογισμό του ιδρύματος, να εγκρίνει τον απολογισμό λειτουργίας, τη στρατηγική ανάπτυξη του ιδρύματος, τις συνεργασίες, τον προγραμματισμό και την προγραμματική συμφωνία με την πολιτεία, την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, την έγκριση και αναθεώρηση του πλαισίου λειτουργίας, εσωτερικούς κανονισμούς, διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου, την ευρωπαϊκή και διεθνή προβολή του ιδρύματος.
Δεχτήκαμε τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χάρτη, δεχτήκαμε την αξιολόγηση με εξωτερικούς κριτές, με κατάλογο των πανεπιστημίων και πάρα πολλά πράγματα τα οποία είναι έξω από την πεπατημένη. Αλήθεια γιατί πολλά από αυτά δεν τα δεχτήκατε;
Και τα κορυφαία, το άρθρο 6, 7,8  για παράδειγμα, για εμάς είναι το στοιχείο που μας οδήγησε και έγειρε την πλάστιγγα, προκειμένου να πούμε το όχι επί της αρχής. Τα περισσότερα από αυτά τα οποία ανέφερε και η κυρία Υπουργός στην τοποθέτησή της, όσον αφορά τις παθογένειες του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος και των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων,  τα αποδεχόμαστε.
Κλείνω με το εξής, γιατί πρέπει να πω κάτι για τα ΑΤΕΙ και πρέπει να καταθέσω και κάτι στα Πρακτικά. Ακόμα δεν έχουμε κατανοήσει γιατί αποκλείονται τα ΑΤΕΙ από τη διαδικασία απονομής διδακτορικών τιλων. Για ποιο λόγο; Θέστε αυστηρούς όρους, ελέγξτε τους. Όμως, το Συμβούλιο Τεκμηρίωσης –και έχω τα στοιχεία εδώ- δίνει λαμπρά παραδείγματα ΑΤΕΙ ανά την Ελλάδα που έχουν τη δυνατότητα να παράσχουν διδακτορικά.
Βεβαίως δεν έχουμε κατανοήσει για ποιο λόγο διασπάται το βοηθητικό επιστημονικό προσωπικό των πανεπιστημίων σε δύο φορείς.
Πρέπει να κλείσω με ένα χαρακτηριστικό στοιχείο, μία ρήση που προσδιορίζει την ελληνική παράδοση στη παιδεία και είναι ρήση του Αριστοτέλη. «Αυτοί που μελέτησαν προσεκτικά τον τρόπο διακυβέρνησης των ανθρώπων πρέπει να έχουν πειστεί ότι η τύχη των εθνών εξαρτάται από την εκπαίδευση των νέων». Δεν ξέρω κατά πόσο αυτή η αρχή περιλαμβάνεται σ' αυτό εδώ το νομοσχέδιο. Πάντως σε κάθε περίπτωση ως Δημοκρατική Αριστερά δηλώνουμε ότι όσο περνάει από το χέρι μας δεν θα είμαστε αυτοί οι οποίοι θα θέσουμε προσχώματα στην υλοποίηση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου στα πανεπιστήμια. Είμαστε όμως πεπεισμένοι ότι ορισμένες ρυθμίσεις δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθούν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: