του Γιώργου Γραμματικάκη
Δεν γνωριζόμαστε προσωπικά, Αλέξη. Εχομε όμως διασταυρωθεί σε πολιτικές ή καλλιτεχνικές εκδηλώσεις κι ακόμα, φίλοι αξιόλογοι βρίσκονται στο πολιτικό σου περιβάλλον. Θα μου επιτρέψεις λοιπόν να συστηθώ: Όχι με τα πτυχία και τα αξιώματα, που μου χάρισε κατά καιρούς η μοίρα αλλά με μία άλλη ιδιότητα, που αυτήν την στιγμή προέχει. Είμαι κι εγώ λαός, Αλέξη.
Λυπούμαι που χρειάζεται να στο υπενθυμίσω: Είμαι όμως κι εγώ λαός. Είναι λοιπόν δύσκολο να καταλάβω πώς αναφέρεσαι συνέχεια στον λαό, χωρίς να λάβεις υπ’ όψιν σου και μένα. Δεν είναι περισσότερο λαός οι συνδικαλιστές και οι πρυτάνεις, μερικές ομαδούλες μιας κατ’ όνομα μόνο αριστεράς, κάποιοι έκπτωτοι του παλιού πολιτικού κόσμου – έναν μάλιστα τον πρότεινες και ως υπηρεσιακό πρωθυπουργό. Με αυτούς πάντως επεδίωξες να συναντηθείς, αυτοί είναι φαίνεται η κοινωνία και ο λαός.
Όχι, Αλέξη: Είμαι κι εγώ λαός. Θέλω να πω, είμαστε κι εμείς λαός. Ισχυρίζομαι μάλιστα ότι εκπροσωπούμε, χωρίς βούλες και σφραγίδες, το πιο μεγάλο, το πιο προοδευτικό κομμάτι μιας κοινωνίας με τραυματισμένο πρόσωπο. Εκείνο το κομμάτι που δεν έχει σε τίποτα να ντρέπεται, παρά μόνο για τις διαψεύσεις του. Και όσο του επέτρεπαν οι περιστάσεις και οι δυσκολίες του βίου, διατηρούσε πάντα κάποιες αξίες, αλλά και έγνοια για τον τόπο. Εξαρτήσεις κομματικές δεν έχομε, ούτε ιδιοτέλειες. Χρόνια λοιπόν τώρα προσδοκούσαμε την αλλαγή, που δεν ερχόταν. Έτσι είδαμε με ικανοποίηση την κατάρρευση ενός πολιτικού συστήματος, που ανάμεσα σε άλλα δεινά μας οδήγησε σε ένα αδιέξοδο μνημόνιο. Το μνημόνιο ωστόσο ήταν η συνέπεια, όχι η αιτία. Είδαμε επίσης με πολλές ελπίδες -το ξέρεις!- την δική σου εκλογική άνοδο, και της αριστεράς που εκπροσωπείς. Στην φαρσοκωμωδία μάλιστα των “διερευνητικών” εντολών, εμείς, το προοδευτικό κομμάτι του λαού, μια μόνο κίνηση περιμέναμε: Να τείνεις το χέρι στο ομόλογο σου κόμμα της αριστεράς και με τους αναγκαίους συμβιβασμούς να καταθέτατε από κοινού μια πρόταση κυβέρνησης. Κανένας δεν θα μπορούσε τότε να αντισταθεί στην ανάγκη της, μήτε στην σαρωτική δυναμική της. Αυτό δεν έγινε. Φτάσαμε αντίθετα σε αλληλοκατηγορίες και παιδικά ξεσπάσματα.
Έχω λοιπόν την γνώμη ότι επιπόλαια – δεν είναι ασυνήθιστο αυτό για την αριστερά! - ερμηνεύθηκε το νόημα των εκλογών. Σαν να μην υπήρξαν οι παραφυάδες της “Χρυσής Αυγής” αλλά και των “Ανεξάρτητων Ελλήνων”. Έδειξες έτσι υπεροψία και εμμονές, που σκίασαν τις αρετές σου. Από κοντά και κάποια επιφανή στελέχη, που έσπειραν την σύγχυση και την ανασφάλεια. Η ιστορία άνοιξε την πόρτα στην Αριστερά κι εκείνη φρόντιζε να ασφαλίσει τα παράθυρα. Θα μπορούσες να γίνεις ένας εθνικός ηγέτης κι εσύ επέμενες να παραμείνεις ο αρχηγός ενός κόμματος με συνιστώσες. Εύκολα θα κυριαρχούσες στις όποιες διαπραγματεύσεις για μια λύση, εσύ όμως έδειξες να τις φοβάσαι. Όσο για τη σκληρή διαχωριστική γραμμή που χάραξες, όχι με ένα παρελθόν διάτρητο, αλλά με τα “κόμματα του μνημονίου”, δεν είχε νομίζω νόημα. Στην κοινή συνείδηση, τα κόμματα αυτά αποχωρούσαν πια –κανείς δεν ξέρει αν οριστικά- από το προσκήνιο της ιστορίας. Έμεναν όμως οι πολίτες που τα εμπιστεύτηκαν, και συχνά δεν υπολείπονταν σε προσδοκίες και δάκρυα από τους άλλους. Την ίδια άλλωστε σκληρή γραμμή για όσους “ψήφισαν” το μνημόνιο ακολουθούσαν μόνον οι "Ανεξάρτητοι -από τι άραγε;- Έλληνες", η ντροπή – για όλο το έθνος!- της Χρυσής Αυγής, κι ένα παλαιολιθικό ΚΚΕ. Αυτή η ανορθόδοξη συμπόρευση έχει φοβούμαι μεγάλη σημασία.
Πέραν όμως από αυτά, υπάρχουν πάντοτε τα κόμματα της Ευρώπης, οι συμφωνίες και η αξιοπιστία μας, ένα μνημόνιο. Το μνημόνιο μπορεί να αλλάξει, να βελτιωθεί, ίσως και να παραμερισθεί. Λίγο ωστόσο βοηθούν σε αυτό οι εσωτερικοί λεονταρισμοί, που έχουν βλάψει πολύ την χώρα κι ωστόσο ακόμα αφθονούν. Το μνημόνιο αλλάζει. Αρκεί να πλεύσεις στην Ευρώπη ως ο εκπρόσωπος μιας Ελλάδος που υποφέρει, διδάχτηκε και τώρα απαιτεί, και λιγότερο ως ο νικητής των όποιων εκλογών.
Σε ένα κείμενο μου πριν τις εκλογές, επέμενα από αυτήν εδώ την θέση ότι “αυτές οι εκλογές, δεν είναι δικές μου”. “Κινούνται” σημείωνα στην συνέχεια “σε υπόγεια ρεύματα, τους λείπει η προοπτική... Η οργή σμίγει με τον φόβο, η λογική με το συναίσθημα, η διαστροφή της αλήθειας συγχέεται με την ίδια την αλήθεια.”
Λίγη ικανοποίηση αισθάνομαι, αν δικαιώθηκα. Διατύπωνα όμως στο ίδιο κείμενο, “την υποψία η την ελπίδα ότι εκεί, στο βάθος του ορίζοντα, θα υπάρξουν και οι δικές μας εκλογές”.
Υπάρχει λοιπόν ακόμα καιρός, Αλέξη. Ακόμα και τώρα που οδηγούμαστε, εκόντες άκοντες, σε ψυχοφθόρες πάλι εκλογές, υπάρχει καιρός. Η βασική σου θέση, αν δεν υπονομευθεί από άλλους, ότι η Ελλάδα θέλει να μείνει στον κύριο κορμό της Ευρώπης, έδωσε θάρρος και ελπίδες στον κόσμο για μία εθνική συνεννόηση. Μην την αναιρείς. Προσπάθησε να στήσεις γέφυρες όχι με τα κούφια λόγια και τις υποσχέσεις αλλά με εκείνη την παλλόμενη λαχτάρα του Έλληνα, που χρόνια τώρα διαψεύδεται. "Πόνο και δάκρυα" υποσχέθηκε στον λαό του ένας ιστορικός ηγέτης και κέρδισε την εμπιστοσύνη του μέχρι την νίκη.
Την δική μας πατρίδα, με τον σκούφο και τα φτωχικά της ρούχα - όπως στην φωτογραφία - λίγοι φοβούμαι ότι αγάπησαν πραγματικά, Αλέξη. Έτσι έφτασε σήμερα να ακροβατεί σε ένα τεντωμένο και επικίνδυνο σκοινί. Αν την βοηθήσεις να περάσει στην απέναντι όχθη, αντί να πέσει στο βάραθρο, δεν θα έχεις μόνο τα χειροκροτήματα του κόσμου, που αγωνιά. Θα δικαιούσαι κάτι σοβαρότερο, και απείρως δυσκολότερο: Την αναγνώριση της Ιστορίας. Η ίδια δείχνει ότι είναι φειδωλή σε αυτήν την αναγνώριση. Της αρέσει, αντίθετα να ασκεί την εκδικητικότητα και την καχυποψία της.
Λυπούμαι που χρειάζεται να στο υπενθυμίσω: Είμαι όμως κι εγώ λαός. Είναι λοιπόν δύσκολο να καταλάβω πώς αναφέρεσαι συνέχεια στον λαό, χωρίς να λάβεις υπ’ όψιν σου και μένα. Δεν είναι περισσότερο λαός οι συνδικαλιστές και οι πρυτάνεις, μερικές ομαδούλες μιας κατ’ όνομα μόνο αριστεράς, κάποιοι έκπτωτοι του παλιού πολιτικού κόσμου – έναν μάλιστα τον πρότεινες και ως υπηρεσιακό πρωθυπουργό. Με αυτούς πάντως επεδίωξες να συναντηθείς, αυτοί είναι φαίνεται η κοινωνία και ο λαός.
Όχι, Αλέξη: Είμαι κι εγώ λαός. Θέλω να πω, είμαστε κι εμείς λαός. Ισχυρίζομαι μάλιστα ότι εκπροσωπούμε, χωρίς βούλες και σφραγίδες, το πιο μεγάλο, το πιο προοδευτικό κομμάτι μιας κοινωνίας με τραυματισμένο πρόσωπο. Εκείνο το κομμάτι που δεν έχει σε τίποτα να ντρέπεται, παρά μόνο για τις διαψεύσεις του. Και όσο του επέτρεπαν οι περιστάσεις και οι δυσκολίες του βίου, διατηρούσε πάντα κάποιες αξίες, αλλά και έγνοια για τον τόπο. Εξαρτήσεις κομματικές δεν έχομε, ούτε ιδιοτέλειες. Χρόνια λοιπόν τώρα προσδοκούσαμε την αλλαγή, που δεν ερχόταν. Έτσι είδαμε με ικανοποίηση την κατάρρευση ενός πολιτικού συστήματος, που ανάμεσα σε άλλα δεινά μας οδήγησε σε ένα αδιέξοδο μνημόνιο. Το μνημόνιο ωστόσο ήταν η συνέπεια, όχι η αιτία. Είδαμε επίσης με πολλές ελπίδες -το ξέρεις!- την δική σου εκλογική άνοδο, και της αριστεράς που εκπροσωπείς. Στην φαρσοκωμωδία μάλιστα των “διερευνητικών” εντολών, εμείς, το προοδευτικό κομμάτι του λαού, μια μόνο κίνηση περιμέναμε: Να τείνεις το χέρι στο ομόλογο σου κόμμα της αριστεράς και με τους αναγκαίους συμβιβασμούς να καταθέτατε από κοινού μια πρόταση κυβέρνησης. Κανένας δεν θα μπορούσε τότε να αντισταθεί στην ανάγκη της, μήτε στην σαρωτική δυναμική της. Αυτό δεν έγινε. Φτάσαμε αντίθετα σε αλληλοκατηγορίες και παιδικά ξεσπάσματα.
Έχω λοιπόν την γνώμη ότι επιπόλαια – δεν είναι ασυνήθιστο αυτό για την αριστερά! - ερμηνεύθηκε το νόημα των εκλογών. Σαν να μην υπήρξαν οι παραφυάδες της “Χρυσής Αυγής” αλλά και των “Ανεξάρτητων Ελλήνων”. Έδειξες έτσι υπεροψία και εμμονές, που σκίασαν τις αρετές σου. Από κοντά και κάποια επιφανή στελέχη, που έσπειραν την σύγχυση και την ανασφάλεια. Η ιστορία άνοιξε την πόρτα στην Αριστερά κι εκείνη φρόντιζε να ασφαλίσει τα παράθυρα. Θα μπορούσες να γίνεις ένας εθνικός ηγέτης κι εσύ επέμενες να παραμείνεις ο αρχηγός ενός κόμματος με συνιστώσες. Εύκολα θα κυριαρχούσες στις όποιες διαπραγματεύσεις για μια λύση, εσύ όμως έδειξες να τις φοβάσαι. Όσο για τη σκληρή διαχωριστική γραμμή που χάραξες, όχι με ένα παρελθόν διάτρητο, αλλά με τα “κόμματα του μνημονίου”, δεν είχε νομίζω νόημα. Στην κοινή συνείδηση, τα κόμματα αυτά αποχωρούσαν πια –κανείς δεν ξέρει αν οριστικά- από το προσκήνιο της ιστορίας. Έμεναν όμως οι πολίτες που τα εμπιστεύτηκαν, και συχνά δεν υπολείπονταν σε προσδοκίες και δάκρυα από τους άλλους. Την ίδια άλλωστε σκληρή γραμμή για όσους “ψήφισαν” το μνημόνιο ακολουθούσαν μόνον οι "Ανεξάρτητοι -από τι άραγε;- Έλληνες", η ντροπή – για όλο το έθνος!- της Χρυσής Αυγής, κι ένα παλαιολιθικό ΚΚΕ. Αυτή η ανορθόδοξη συμπόρευση έχει φοβούμαι μεγάλη σημασία.
Πέραν όμως από αυτά, υπάρχουν πάντοτε τα κόμματα της Ευρώπης, οι συμφωνίες και η αξιοπιστία μας, ένα μνημόνιο. Το μνημόνιο μπορεί να αλλάξει, να βελτιωθεί, ίσως και να παραμερισθεί. Λίγο ωστόσο βοηθούν σε αυτό οι εσωτερικοί λεονταρισμοί, που έχουν βλάψει πολύ την χώρα κι ωστόσο ακόμα αφθονούν. Το μνημόνιο αλλάζει. Αρκεί να πλεύσεις στην Ευρώπη ως ο εκπρόσωπος μιας Ελλάδος που υποφέρει, διδάχτηκε και τώρα απαιτεί, και λιγότερο ως ο νικητής των όποιων εκλογών.
Σε ένα κείμενο μου πριν τις εκλογές, επέμενα από αυτήν εδώ την θέση ότι “αυτές οι εκλογές, δεν είναι δικές μου”. “Κινούνται” σημείωνα στην συνέχεια “σε υπόγεια ρεύματα, τους λείπει η προοπτική... Η οργή σμίγει με τον φόβο, η λογική με το συναίσθημα, η διαστροφή της αλήθειας συγχέεται με την ίδια την αλήθεια.”
Λίγη ικανοποίηση αισθάνομαι, αν δικαιώθηκα. Διατύπωνα όμως στο ίδιο κείμενο, “την υποψία η την ελπίδα ότι εκεί, στο βάθος του ορίζοντα, θα υπάρξουν και οι δικές μας εκλογές”.
Υπάρχει λοιπόν ακόμα καιρός, Αλέξη. Ακόμα και τώρα που οδηγούμαστε, εκόντες άκοντες, σε ψυχοφθόρες πάλι εκλογές, υπάρχει καιρός. Η βασική σου θέση, αν δεν υπονομευθεί από άλλους, ότι η Ελλάδα θέλει να μείνει στον κύριο κορμό της Ευρώπης, έδωσε θάρρος και ελπίδες στον κόσμο για μία εθνική συνεννόηση. Μην την αναιρείς. Προσπάθησε να στήσεις γέφυρες όχι με τα κούφια λόγια και τις υποσχέσεις αλλά με εκείνη την παλλόμενη λαχτάρα του Έλληνα, που χρόνια τώρα διαψεύδεται. "Πόνο και δάκρυα" υποσχέθηκε στον λαό του ένας ιστορικός ηγέτης και κέρδισε την εμπιστοσύνη του μέχρι την νίκη.
Την δική μας πατρίδα, με τον σκούφο και τα φτωχικά της ρούχα - όπως στην φωτογραφία - λίγοι φοβούμαι ότι αγάπησαν πραγματικά, Αλέξη. Έτσι έφτασε σήμερα να ακροβατεί σε ένα τεντωμένο και επικίνδυνο σκοινί. Αν την βοηθήσεις να περάσει στην απέναντι όχθη, αντί να πέσει στο βάραθρο, δεν θα έχεις μόνο τα χειροκροτήματα του κόσμου, που αγωνιά. Θα δικαιούσαι κάτι σοβαρότερο, και απείρως δυσκολότερο: Την αναγνώριση της Ιστορίας. Η ίδια δείχνει ότι είναι φειδωλή σε αυτήν την αναγνώριση. Της αρέσει, αντίθετα να ασκεί την εκδικητικότητα και την καχυποψία της.
