Edito 415
Μερικοί αντιμνημονιακοί μύθοι ακόμα (καταρρέουν)
Το «επονείδιστο» χρέος. Πριν λίγες μέρες, οι κάτοχοι ελληνικών ομολόγων που είδαν τον Φεβρουάριο με το PSI τις οικονομίες τους να εκμηδενίζονται, μπήκαν στα γραφεία της Νέας Δημοκρατίας και τα έκαναν λαμπόγυαλο. Δημόσιες υπηρεσίες, νοσοκομεία, πανεπιστήμια και ασφαλιστικά ταμεία δηλώνουν ότι τα αποθεματικά τους μειώθηκαν δραματικά γιατί είχαν επενδύσει σε ομόλογα ελληνικού δημοσίου. Αυτοί διαπίστωσαν με τον πιο οδυνηρό τρόπο τι σημαίνουν οι μαγκιές καφενείου για διαγραφή του χρέους, μονομερείς καταγγελίες και «δεν πληρώνω-δεν πληρώνω». Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και σήμερα υπάρχουν πολιτικά κόμματα και ΜΜΕ που κατηγορούν τους «ξεφτιλισμένους» Ευρωπαίους γιατί δεν ανταποκρίνονται γρήγορα στο αίτημά μας για παράταση 2 χρόνων, γιατί δεν βρίσκουν δηλαδή γρήγορα τη χρηματοδότηση, γιατί δεν αποφασίζουν αμέσως τη διαγραφή κι άλλου μεγάλου μέρους από το χρέος μας. Είναι σίγουρα πολύ προοδευτικό να φορτώνεις τα προβλήματά σου στους Ευρωπαίους συνταξιούχους, στους Ευρωπαίους φορολογούμενους. Η Ευρώπη για μία ακόμη φορά έκανε αυτό που έπρεπε να κάνει, ξεπέρασε τις δυσκολίες και ανέλαβε το κόστος. Κι αυτό είναι σωτήριο για μας. Αλλά εμείς δεν πρέπει να ξεχνάμε κάτι, ο «τζάμπας» δεν είναι ποτέ προοδευτική στάση, δεν είναι μαγκιά να απαιτείς δανεικά.
Μακάρι να αντιμετωπίζαμε περήφανα την κρίση, όπως η Αργεντινή. 10 χρόνια μετά την πρώτη χρεοκοπία και μετά από 10 χρόνια σκληρής λιτότητας και καταστροφή της οικονομίας, τέτοια που εμείς ούτε φανταζόμαστε, η Αργεντινή βρίσκεται πάλι στα πρόθυρα νέας χρεοκοπίας και στα λιμάνια κατάσχουν τα πολεμικά της πλοία για χρέη. Όσοι έλεγαν για μονομερείς ενέργειες, εκβιασμούς της Ευρώπης και απειλές εναντίον όλου του υπόλοιπου πλανήτη, δεν μπορούν καν να αντιληφθούν τα μεγέθη και τα προβλήματα της εποχής. Αδαείς και αγράμματοι θαμώνες τηλεοπτικών εκπομπών, μπέρδευαν τους παγκόσμιους συσχετισμούς με τις ατάκες καφενείου στα πάνελ.
Κάθε τρίμηνο φοβίζουν το λαό ότι χρεοκοπούμε και δεν χρεοκοπήσαμε. Γιατί δεν το λένε αυτό στους καρκινοπαθείς που δεν βρίσκουν τα φάρμακά τους; Γιατί δεν το λένε στους εκατομμύρια ασφαλισμένους που πρέπει να πληρώνουν τα φάρμακα από την τσέπη τους επειδή δεν εξαργυρώνουν συνταγές των ταμείων τα φαρμακεία; Φυσικά και έχουμε χρεοκοπήσει και περιμένουμε κάθε φορά τη δόση. Μόνο που για να πληρώνονται ακόμα οι μισθοί και οι συντάξεις εκδίδονται σιωπηλά και άλλα έντοκα γραμμάτια και αφαιρείται κι άλλη ρευστότητα από τις τράπεζες, δηλαδή από την οικονομία. Και αυξάνονται τα χρέη προς τους ιδιώτες, με αποτέλεσμα λουκέτα και αύξηση της ανεργίας. Αλλά αυτή η χρεοκοπία δεν τους ενδιαφέρει καθόλου. Ο χώρος των ενδιαφερόντων τους είναι μόνο το δημόσιο.
Τα λεφτά δεν πάνε στην οικονομία, πάνε στους τοκογλύφους. Κατά έναν περίεργο τρόπο, όταν το κράτος έχει ανάγκη να πληρώσει τις υποχρεώσεις του εκδίδει έντοκα γραμμάτια και παίρνει λεφτά. Όταν μετά πρέπει να πληρωθούν αυτά τα δανεικά, τότε τα λεφτά «πάνε στους τόκους και στα δάνεια και όχι στην οικονομία». Τα λεφτά βέβαια πάνε στην οικονομία, πάνε στα χρέη του κράτους προς ιδιώτες που είναι αιτία για χιλιάδες λουκέτα στην αγορά. Πάνε στα έντοκα γραμμάτια, πάνε στις τράπεζες για να ανακεφαλαιοποιηθούν, μπας και κυκλοφορήσει ξανά χρήμα στην οικονομία. Πάνε κατευθείαν στο έλλειμμα.
«Φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους». Η αλήθεια είναι ότι έχει καιρό ν’ ακουστεί στη Βουλή. Καθώς όλο και περισσότερες χώρες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έμπαιναν σε προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής, καθώς αισίως έχουμε φτάσει στα 4 τα κόμματα που κάποια στιγμή έχουν πάρει μέρος σε κυβέρνηση, ο μύθος του προδότη Γιώργου Παπανδρέου που οδήγησε τη χώρα στα νύχια του ΔΝΤ μοιάζει πια αστείος. Καθώς ο κομμουνιστής πρόεδρος της Κύπρου Χριστόφιας υπογράφει αυτές τις μέρες το δικό του μνημόνιο με την τρόικα, φαντάζομαι ότι απλώς έχουν ξεχάσει τα ελληνικά αριστερά κόμματα να καταγγείλουν την «κυβέρνηση Τσολάκογλου» του Χριστόφια και τη «δικτατορία και κατοχή» της Κύπρου.
Ο «αφελληνισμός» της οικονομίας. Είναι ενδιαφέρον να παρατηρείς πόσο εύκολα κυβερνητικά κόμματα, καθεστωτικά Μέσα και «αντισυστημική» αντιπολίτευση συμπίπτουν πάντα στην υπεράσπιση του καθεστώτος της διαφθοράς και της διαπλοκής. Η Ευρώπη λέει το αυτονόητο, ότι αν χρηματοδοτηθούν οι τράπεζες με λεφτά των Ευρωπαίων φορολογούμενων, θα πρέπει να υπάρχει μια επιτροπεία για τη σωστή χρήση της οικονομικής ενίσχυσης. Δηλαδή, για να καταλαβαινόμαστε, να μην πηγαίνουν τα λεφτά των καταθετών σε δάνεια στα πολιτικά κόμματα, ούτε σε πολιτικούς που αποκτούν 50 ακίνητα ο καθένας με μαγικό τρόπο, ούτε σε χρεοκοπημένους επιχειρηματίες, ούτε σε media του εκβιασμού, ούτε στα στελέχη της τράπεζας. Υπερβολικές απαιτήσεις, ε; Η αλήθεια είναι ότι το σύστημα εξουσίας σύσσωμο περιμένει τη δόση, όπως ο ναρκομανής. Κόμματα, δημόσιες επιχειρήσεις, χρεοκοπημένα media, δήμαρχοι και κοινοτάρχες ετοιμάζονται για τη διανομή, όπως πάντα. Το σύστημα εξουσίας είναι μονομπλόκ, κυβερνητικό και «αντισυστημικό», αλλάζει ρόλους, καθεστωτικό πάντα.
Τώρα έχουμε πλεόνασμα, μπορούμε να διαπραγματευτούμε καλύτερα και να απορρίψουμε το μνημόνιο. Είναι αλήθεια ότι σιγά-σιγά κοντεύουμε να ισοσκελίσουμε τον προϋπολογισμό και να μη χρειαζόμαστε καινούργια δανεικά κάθε χρόνο. Αλλά είναι ακριβώς επειδή το επιτύχαμε αυτό, επειδή αντιμετωπίσαμε το έλλειμμα, που η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωράει στη νέα διαγραφή χρεών. Επειδή πείθεται ότι τα δις δεν πάνε πια σε ένα βαρέλι χωρίς πάτο. Αν δεν είχαμε επιτύχει τη μείωση των ελλειμμάτων τώρα δεν θα ’μασταν εδώ, αλλά κάπου κοντά στη Λιβύη. Όμως όλοι αυτοί που το λένε αυτό δεν ήταν αντίθετοι στη μείωση των ελλειμμάτων; Δεν ήθελαν να καταργήσουν τα μνημόνια; Λένε δηλαδή ότι τώρα είμαστε σε καλύτερη διαπραγματευτική θέση επειδή κάναμε όσα δεν ήθελαν αυτοί; Κι αφού είναι έτσι, τότε πώς «με ένα νόμο, ένα άρθρο» θα επαναφέρουν μισθούς και συντάξεις στα επίπεδα του 2009; Τότε δεν θα ’χουμε πάλι το πρόβλημα από την αρχή; Μη βιάζεσαι να χαμογελάσεις με τις λογικές ανακολουθίες των πολιτικών του καφενείου. Όταν μια ολόκληρη κοινωνία ακούει ότι οι μισθοί και οι συντάξεις πολλαπλασιάζονται με ένα νόμο, λες και είναι το θαύμα εν Κανά, δεν δείχνει μόνο το πολιτικό επίπεδο των κομμάτων. Δείχνει πολλά και για την κοινωνία.
Το ΔΝΤ πιέζει τη Μέρκελ. Ξαφνικά το ΔΝΤ, αυτό το ακατανόμαστο, έχει γίνει ο καλύτερός μας σύμμαχος. Τώρα η Λαγκάρντ είναι η καλή που πιέζει τους Γερμανούς και ζητάει μείωση του χρέους μας, ώστε να είναι βιώσιμο. Ωραία. Τότε γιατί κάνουμε εξεταστική για να βρούμε τον ένοχο που μας οδήγησε στο ΔΝΤ; Πρέπει να του δώσουμε και εύσημα, σκέφτεσαι να μας είχε αφήσει μόνους μας με τον Σόιμπλε; Αν δεν ήμασταν σε τόσο άσχημη κατάσταση, ίσως και να γελούσαμε με όλα αυτά. Διαφωνούν με τη δόση γιατί «προσθέτει χρέος πάνω στο χρέος», μετά καταγγέλλουν την κυβέρνηση για τη μη εκταμίευση, ζητάνε λαϊκά δικαστήρια για το ΔΝΤ, μετά «δεν λένε τίποτα παραπάνω απ’ όσα λέει κι ο ίδιος ο Ομπάμα», μετά κάνουν και μια πορεία μέχρι την πρεσβεία των «Αμερικάνων, φονιάδων των λαών», μετά ακυρώνουν τα μνημόνια, έπειτα κατηγορούν την κυβέρνηση που «έκανε την Ελλάδα κλοτσοσκούφι των Γερμανών» που δεν μας δίνουν τη δόση. Ό,τι να ’ναι.
Και ένας «μνημονιακός» μύθος. «Η Ελλάδα εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της». Η Ελλάδα αυτό που έκανε είναι οριζόντιες μειώσεις μισθών και ένα αβάσταχτο τσουνάμι φόρων επί δικαίων και αδίκων. Κυρίως αδίκων. Ώστε να μειώσει το έλλειμμά της, να μη χρειάζεται κάθε χρόνο δανεικά, να μη γίνεται κάθε χρόνο «φόρτωμα» στους άλλους. Ένα χρόνο όμως τώρα, ο πολιτικός χρόνος έχει σταματήσει. Περιμένουν τα λεφτά. Το κούρεμα του PSI, το κούρεμα της Δευτέρας, τη νέα δόση. Στα 3 χρόνια, το κράτος έχει παραμείνει ίδιο, το σύστημα εξουσίας που παράγει συνεχώς ελλείμματα είναι ίδιο. Ή, για να το πούμε με τα λόγια του ακατανόμαστου ΔΝΤ, «η οικονομία προσαρμόζεται μέσω ύφεσης, των επιπτώσεών της στους μισθούς και τις τιμές, και όχι με διαρθρωτικές αλλαγές που προωθούν την παραγωγικότητα». Ο ελληνικός παρασιτισμός είναι ακόμα το κυρίαρχο σύστημα οικονομίας. Τα δύσκολα δεν έχουν αρχίσει ακόμα. Γιατί την προηγούμενη Δευτέρα φάνηκε ακόμα μια φορά ότι το πρόβλημα δεν είναι έξω, αλλά μέσα στη χώρα. Εκεί που οι δυνάμεις της Ακινησίας κρατούν την κοινωνία αιχμάλωτη.
