Τα γενόσημα, τα συμφέροντα και η φαρμακευτική δαπάνη
Σάββατο, 10 Μαρτίου 2012
Εδώ και αρκετές μέρες, με αφορμή την ψήφιση στη Βουλή του νομοσχεδίου για την φαρμακευτική δαπάνη, η κοινή γνώμη της χώρας μας βομβαρδίζεται με δημοσιεύσεις, συνεντεύξεις και ανακοινώσεις, που δημιουργούν εύλογη αναστάτωση στους Έλληνες πολίτες, με πρώτους τους ασθενείς, εξαιτίας των αντικρουόμενων μηνυμάτων που λαμβάνουν.
Πρώτα από όλα πρέπει να τονιστεί ότι οι επιστήμονες οφείλουν να μιλούν με τεκμηριωμένες απόψεις, όταν εμφανίζονται στην επικαιρότητα τα θέματα του ενδιαφέροντός τους και όχι να αοριστολογούν και να κινδυνολογούν και μάλιστα σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα όπως αυτό του φαρμάκου. Η αμιγώς συντεχνιακή συμπεριφορά ορισμένων εκπροσώπων του ιατρικού σώματος στο θέμα της συνταγογράφησης των γενοσήμων, δημιουργεί προβληματισμό, όταν μάλιστα οι ίδιοι ουδέποτε επιχείρησαν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος της υπερσυνταγογράφησης.
Ας δούμε όμως τα γεγονότα νηφάλια:
Η φαρμακευτική δαπάνη στην χώρα μας τη δεκαετία 2000-2009 αυξήθηκε κατά 400 %, φθάνοντας τα 5,2 δις. ευρώ ετησίως, όταν στο ίδιο χρονικό διάστημα ο μέσος ευρωπαϊκός όρος αυξήθηκε μόλις κατά 50 %.
Η συνταγογράφηση γενοσήμων (δηλ. αντιγράφων μετά την λήξη της περιόδου πατέντας του πρωτότυπου φαρμάκου) είναι περίπου 18 % στην χώρα μας, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 50 % και στις Η.Π.Α. 70 % .
Είναι λοιπόν σαφής η ανάγκη εφαρμογής συστηματικού σχεδίου για την εξυγίανση και τον εξορθολογισμό του όλου κύκλου παραγωγής-εμπορίας - χρήσης των φαρμάκων στην Ελλάδα. Γνώμονας για ένα τέτοιο σχέδιο οφείλει να είναι η εξασφάλιση στους Έλληνες πολίτες των φαρμάκων που έχουν ανάγκη αλλά ταυτόχρονα και η πάταξη της σημερινής υπερκατανάλωσης φαρμάκων και της στρέβλωσης των διαδικασιών.
Συγκεκριμένα :
1) Απαιτείται ο ουσιαστικός έλεγχος των συνταγογραφούμενων φαρμάκων μέσω του συστήματος της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, όπως και του τρόπου διάθεσης ορισμένων φαρμάκων από τα φαρμακεία. Για παράδειγμα, σε θεραπείες βραχείας διάρκειας τα φάρμακα να χορηγούνται με βάση την ημερήσια δοσολογία και τις μέρες θεραπείας και όχι με βάση την συσκευασία.
2) Η αύξηση της χρήσης γενόσημων φαρμάκων είναι απολύτως απαραίτητη. Ωστόσο, για να μην υπάρξουν νέες στρεβλώσεις απαιτείται να εξασφαλίζεται α) ότι αυτά πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις ποιότητας, ασφάλειας και αποτελεσματικότητας (που στις τρέχουσες συζητήσεις αναφέρονται με τους όρους βιοδιαθεσιμότητα, βιοισοδυναμία) και β) ότι διατίθενται σε πολύ χαμηλότερες τιμές. Σε άλλες χώρες της Ευρώπης υπάρχουν ρυθμίσεις που εξασφαλίζουν την κυκλοφορία ολιγάριθμων γενοσήμων ανά δραστική ουσία. Στην Ελλάδα τα γενόσημα που αντιστοιχούν σε κάθε δραστική ουσία πολλές φορές φθάνουν τις αρκετές δεκάδες, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατοι οι ουσιαστικοί έλεγχοι πριν την κυκλοφορία τους, αλλά και η παρακολούθησή τους μετά από αυτήν. Ενδεικτικά, στη Γερμανία κυκλοφορούν 20 γενόσημα ομεπραζόλης (Losec), ενώ στην Ελλάδα 100.
3) Θα πρέπει επίσης να ληφθεί σοβαρά υπόψη ότι η θέσπιση συνταγογράφησης μόνο της δραστικής ουσίας χωρίς άλλες ουσιαστικές αλλαγές του θεσμικού πλαισίου, θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, η οποία δεν θα μπορέσει να ανταγωνιστεί τα χαμηλότερου κόστους σκευάσματα των ισχυρών πολυεθνικών. Έτσι, και οδηγούμαστε σε αύξηση της ανεργίας αλλά και δεν διασφαλίζεται η ποιότητα των παρεχόμενων φαρμάκων.
Η υπογραφή και τήρηση του κώδικα δεοντολογίας από τις φαρμακευτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, ο οποίος αφορά την πολιτική προώθησης των φαρμάκων και την αποφυγή του αθέμιτου ανταγωνισμού, οι συνεχείς, ουσιαστικοί και όχι τυπικοί, έλεγχοι βιοισοδυναμίας – βιοδιαθεσιμότητας των γενοσήμων, καθώς και η διασφάλιση χαμηλής τιμής τους, θα συμβάλλουν στον περιορισμό του αριθμού των κυκλοφορούντων γενοσήμων, στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης και στην προστασία της εθνικής φαρμακευτικής βιομηχανίας.
Οι παραπάνω θέσεις-προτάσεις μπορούν να αποτελέσουν στοιχεία ενός εξυγιαντικού σχεδίου στην φαρμακευτική πολιτική της χώρας μας, για να πάψουμε επιτέλους να αισθανόμαστε άτυχοι πολίτες σε μια μοιραία χώρα...
ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΚΑΡΜΠΟΥΝΗΣ
( ο Χρήστος Γκαρμπούνης είναι δραμινός γιατρός μέλος της Ν.Ε. της ΔΗΜΑΡ Ξάνθης
